ما اینجا قصد نقد این جنس مباحث را نداریم و حتی مصمم به مرور نهضت جنگل و سیر پرفراز و نشیب آن نیز نیستیم. هدف‌مان بازخوانی روزهای پایانی زندگی میرزا کوچک براساس روایت چند نفر از کسانی است که آن دوره از تاریخ گیلان را به چشم دیدند.

نگاهی به باورهای گیلانیان قدیم، که تا همین چندی قبل نیز جز مبانی زندگی بسیاری از مردم استان بود، نکات زیادی درباره زندگی و جهان‌بینی‌شان را به ما نشان می‌دهد. چنان که در ادامه خواهیم دید، برخی از این باورها جالب و قابل اعتنا، برخی عجیب و برخی هم خرافه و نادرست هستند. نیز تکرار مکررات است که بگوییم باورهای مردم گیلان به اعتقادات مردم استان‌ها و نواحی دیگر ایران بسیار شبیه است و به تعبیری همه آن‌ها به یک ریشه مشترک برمی‌گردند.

مهدی مهدوی متولد ۱۳۶۸، شاعر و نقاش لاهیجانی، کارشناس حقوق و کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی‌است. او که از ۱۳۷۵ به نوشتن مشغول است در سال ۹۷ اولین مجموعه شعر خود با نام خاورمیانه‌ غمگین را منتشر کرد و به تازگی نیز دومین مجموعه‌ شعرش با عنوان پراکنده‌ها و پرندگانی‌از این دست منتشر شده است. به همین بهانه با او به گفت‌وگو نشستیم و از او درباره پراکنده‌ها و پرندگانی ‌از این دست، و همچنین گذر از سال‌های شاعری‌اش شنیدیم.

در ماجرای آتش‌سوزی تالاب امیرکلایه (اواسط شهریور ۱۴۰۱) شاهد نقش‌آفرینی فعالان اجتماعی و رسانه‌ای شهرستان بودیم که می‌کوشیدند با اطلاع‌رسانی سریع و تاکید بر حساسیت ماجرا، مدیران استانی را به گرفتن تصمیمات لازم و انجام اقدامات موثرتر وادار کنند. یکی از این فعالان اجتماعی و رسانه‌ای، محبوبه امین‌پور بود. درباره آنچه در آن روزها گذشت و درس‌هایی که باید از آن تجربه آموخت با او به گفت‌وگو نشستیم.

همان‌طور که کتاب خوب ذهن را باز و شفاف می‌کند، کتاب بد ذهن را بسته و شرطی و محدود می‌کند. کتاب خوب و کتاب بد هر دو می‌سازند، ولی اولی بر پایه‌های محکم آگاهی و دومی بر پایه‌های سست توهم آگاهی.

باد می وزد ‌و انگار می‌خواهد همه‌چیز را از جا بِکند و ببرد. چشمانم می‌سوزند، لباسم می‌پیچد دورِ من. گوشه شالم مثل برگی رقصان تکان می‌خورد. پلاستیک‌ها روی شاخه درختان گیر کرده‌اند.

قبل از هر چیز، این پرسش پیش می‌آید که استادی مثل او، با این سابقه و اعتبار چرا در گیلان مقیم شد و لاهیجان را برای زندگی انتخاب کرد؟ برای او که می‌توانست هرجای دیگری، نه فقط در ایران، که در دنیا را برای اقامت انتخاب کند، چه دلیلی وجود داشت که همشهری ما شد؟

مسأله ما، نه بحث درباره تاریخچه برگزاری این جشنواره است، نه تشکر از زحمات کسانی که در برگزاری این رویداد هنری و فرهنگی نقش داشته و دارند. بحث ما، بحث ضرورت‌ها و دلایل برگزاری این جشنواره است، و جستجوی پاسخ این پرسش که چه نیازی به جشنواره‌ای مثل جشنواره تئاتر شهروند لاهیجان داریم؟ صادق‌حسنی، در گفت‌وگو با مجله ما با دقت و حوصله به موضوع این بحث پرداخت و مهم‌ترین مسائل موجود را توضیح داد.

زیاد گفته‌اند، اما واقعاً چنین است که کتاب یکی از همراهان واقعی انسان است و همیشه می تواند دوستی خود را به ما نشان دهد. به این هدف که در شروع سال جدید، دفتر کتاب‌های خوانده شده سال قبل را ببندیم، اینجا تعدادی از کتاب‌هایی پرفروش سال ۱۴۰۰ را باهم مرور می‌کنیم.

بعد از سقوط پادشاهی صفوی، کشور ما دچار هرج‌ومرج شد و به جز روس‌ها و عثمانی‌ها و افغان‌هایی که هرکدام‌شان گوشه‌ای را در اشغال خود داشتند، عده زیادی از ایرانیان هم مدعی قدرت شدند. یکی از این مدعیان مردی به نام زینل از اهالی لاهیجان بود.