معرفی کتاب: «بازاندیشی تاریخ» نوشته کیت جنکینز
معرفی کتاب: «بازاندیشی تاریخ»، نوشته کیت جنکینز
در فهرست کتاب‌هایی که فهم ـ به ظاهر عمیق ـ ما نسبت به مفاهیم متداول و مرسوم را به چالش می‌کشند، کتاب کوچک «بازاندیشی تاریخ» (Re-thinking history) اثر کیت جنکینز (Keith Jenkins) را نیز می‌توان جای داد. این کتاب برای نخستین بار اوایل دهه ۹۰ میلادی به زبان اصلی (انگلیسی) انتشار یافت و هدف آن دعوت دانشجویان به تأمل درباره پرسش بنیادین «تاریخ چیست؟» و بازاندیشی درباره تعاریف سنتی و جاافتاده مرتبط با آن بود. اما رفته‌رفته تأثیر عمیق‌تری بر محافل علمی و دانشگاهی گذاشت، به بسیاری از ابهامات و تردیدهای قدیمی و نسبی‌گرایی‌های رایج دامن زد و مسیرها و افق‌های تازه‌ای برای درنگ و تفکر نشان داد.
جنکینز در این کتاب دو واژه «گذشته» و «تاریخ» را از هم جدا و متمایز می‌کند و با معنی و مفهوم هر دو کلنجار می‌رود. اما او مواجهه خود را با این دو واژه از سطح بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌های میان آن‌ها فراتر می‌برد و با موضوعات مهم و مناقشه‌برانگیز دیگری مانند رابطه انسان و حقیقت و اعتبار شناخت گذشته درگیر می‌شود. به اعتقاد وی بدون ورود و درنگ بر این موضوعات، پاسخ‌گویی به پرسش «تاریخ چیست؟» ممکن نمی‌شود.
کیت جنکینز مدرس دانشگاه ناتینگهام (The University of Nottingham) و متخصص در تاریخ قرون وسطی و دوران مدرن است. وی معتقد است که یک مورخ، برای بیان فهم خود از حقیقت راهی جز خلق روایت‌های جذاب و منسجم ندارد. اما هر مورخ، فهم متمایز خود از رویدادهای گذشته را روایت و عرضه می‌کند و از این‌رو ما نه یک روایت، که روایت‌هایی از گذشته خواهیم داشت که هیچکدام بر دیگری ارجحیت ندارند.
به جز «بازاندیشی تاریخ» ، نام جنکینز پای چند کتاب دیگر نیز دیده می‌شود. قدیمی‌ترین آن‌ها کتاب «در بسته»(The Closed Door) است که نیمه‌های دهه ۸۰ میلادی منتشر شد و به موضوع سیاست دولت بریتانیا درباره مهاجران می‌پردازد. ناگفته نماند که دو ترجمه از این کتاب موجود است که ما درباره مزایا و ویژگی‌های آن‌ها داوری و اظهارنظر نمی‌کنیم؛ یکی ترجمه ساغر صادقیان (نشر مرکز) و دیگری کار حسینعلی نوذری (نشر آگه).